Szkoła Podstawowa nr 5 im. Króla Stefana Batorego

HISTORIA POWSTANIA NASZEJ SZKOŁY

  Szkoła Podstawowa Nr 5 w Łodzi powstała przed 161 laty i jest jedną z najstarszych łódzkich szkół. Jej historia sięga lat sześćdziesiątych XIX wieku. Powstała ona w latach reformy Aleksandra Wielopolskiego. Katolicka elementarna szkoła żeńska, nazywana szkołą nr 5, została otwarta 1 stycznia 1862 roku. Siedzibą szkoły były lokale wydzierżawiane od prywatnych właścicieli, od których wypożyczano również wyposażenie. Początkowo lekcje w szkole prowadzone były w języku polskim, uczono głównie czytania i pisania.

Po powstaniu styczniowym, w latach 1864-1874 nastąpił proces rusyfikacji. Od roku szkolnego 1872/73 wprowadzono obowiązek nauczania języka rosyjskiego na stałe, również w szkole elementarnej nr 5. W tym czasie pełna nazwa naszej szkoły brzmiała: ОДНОКЛАССНОЕ ЛОДЗИНСКОЕ ГОРОДСКОЕ ОБЩЕЕ НАЧАЛЬНОЕ УЧИЛИЩЕ № 5. W styczniu 1900 roku szkoła nr 5 miała 2 oddziały.

W roku szkolnym 1913/14 szkoła miała już 4 oddziały i liczyła 235 uczniów w tym 153 chłopców i 72 dziewczynki. Przedmiotami wykładowymi były: religia, język polski, język rosyjski, rachunki, geografia, historia Polski, historia Rosji, kaligrafia. W tym czasie szkoła mieściła się w wydzierżawionym budynku przy ulicy Zarzewskiej 25.
Lokal ten posiadał 8 pokoi do użytku szkolnego. 1 września 1915 roku kierownikiem szkoły został Bronisław Szwalm. 

W 1919 roku Łódź jako pierwsze miasto w Polsce wprowadziło powszechny obowiązek szkolny, a szkoły elementarne przekształcono na siedmioklasowe szkoły powszechne. Szkoła wówczas nosiła nazwę 7-mio klasowa Szkoła Powszechna Nr 5. Kierownikiem szkoły był nadal Bronisław Szwalm. Znacznie zwiększyła się ilość uczniów w poszczególnych oddziałach. Zajęcia więc odbywały się również wieczorem.

 W roku szkolnym 1923/24 kierownikiem szkoły została Maria Pfejfrowa. Szkoła mieściła się przy ul. Napiórkowskiej 25 (obecnie ulica Przybyszewskiego). Językiem nauczania był język polski.

W roku szkolnym 1927/28 ze względu na złe warunki lokalowe szkoła przeniosła się na ulicę Suwalską 16. 

W roku szkolnym 1929/30 szkoła przeniosła się do nowego, dużego i pięknego gmachu szkolnego przy ulicy Łęczyckiej (wówczas 11/13). Budynek szkoły był zaprojektowany przez inż. arch. Tadeusza Majewskiego i Bogdana Kunstettera z Warszawy. Kierownikiem budowy był naczelny architekt Łodzi Wiesław Lisowski. Wykonawcą tej inwestycji była firma „Konstruktor” inż. Juliusza Leszczyńskiego z Łodzi w ramach programu oświatowego przyjętego przez Radę Miejską. Szkole oddano do użytku całe II piętro i jedną z sal gimnastycznych. Szkoła posiadała też warsztat stolarski, kuchnię, szatnię oraz dwie biblioteki: nauczycielską i uczniowską. Nasza szkoła dzieliła wówczas budynek z Miejskim Seminarium Nauczycielskim, żeńskim im. Anieli Szycówny oraz eksperymentalną Miejską Szkołą Pracy wyposażoną w bogate pomoce dydaktyczne, z których korzystali również nasi uczniowie. 

23 stycznia 1930 roku odbyła się w szkole ważna uroczystość nadania imienia szkole. Odtąd szkoła nosiła nazwę 7-klasowa Szkoła Powszechna im. Marii Konopnickiej w Łodzi. Szkoła posiadała sztandar ufundowany ze składek rodziców.

Wybuch II wojny światowej opóźnił rozpoczęcie roku szkolnego w Łodzi. W szkołach łódzkich, w tym i w 7-mio klasowej Szkole Powszechnej nr 5 lekcje rozpoczęły się dopiero 10 września. Zgodnie z założeniem systematycznej germanizacji, władze niemieckie zabroniły prowadzenia zajęć historii, geografii i nauki o Polsce współczesnej.
Szkoła funkcjonowała do końca 1939 roku - kierownikiem szkoły był wówczas Edward Dudkiewicz (działacz oświatowy, aresztowany i stracony przez okupanta w listopadzie 1939 r.). 

Podczas okupacji w budynku szkoły mieścił się szpital.

Wznowienie nauki w szkołach w Łodzi odbyło się dopiero po zakończeniu działań wojennych - 26 lutego 1945 r. Budynek szkoły ocalał. Jednak większość wyposażenia szkoły uległa zniszczeniu. Kierownikiem szkoły została żona zamordowanego Edwarda Dudkiewicza – Anna Dudkiewicz.

W latach 1945 – 1952 w budynku naszej szkoły mieściły się również inne szkoły. W miarę jak poprawiała się sytuacja polskiej oświaty przenoszono je do oddzielnych budynków.
Do roku 1982 nasza szkoła wchodziła w skład Zespołu Szkół razem z XXV Liceum Ogólnokształcącym im. Stefana Żeromskiego. Szkoła ta pozostała w budynku naszej szkoły aż do roku 1986.
Anna Dudkiewicz była kierownikiem szkoły do roku 1957. Kolejnymi kierownikami szkoły byli: Urszula Badziak w latach 1957-60, następnie Roman Kostrzewa w latach 1960-1963.

Nowa reforma szkolna, zapoczątkowana w 1961 roku, wprowadziła 8-klasową szkołę podstawową. Siedmioklasowa Szkoła Powszechna nr 5 zmieniła nazwę na Szkoła Podstawowa nr 5. 

Od 1999 roku w wyniku reformy edukacji nasza placówka stała się szkołą o sześcioletnim trybie nauczania.
Natomiast od 1 września 2017 roku w wyniku reformy edukacji nasza placówka jest szkołą o ośmioletnim trybie nauczania.

 20 maja 2016 roku zostały podjęte działania związane z organizacją jubileuszu szkoły oraz nadania szkole imienia.

Poznaliśmy sylwetkę naszego patrona Stefana Batorego. Odtworzyliśmy historię szkoły od 1862 roku. Dało nam to okazję do utrwalenia wspomnień o przeszłości, o ludziach, którzy pracowali na sukces tej szkoły. 

Z wdzięcznością patrzymy na wysiłek nauczycieli i osób przyjaznych szkole.

Nasza szkoła wrosła w pejzaż miasta, stała się szkołą pokoleniową. To dla nas wielka radość!

Dyrektorzy Szkoły Podstawowej nr 5 w Łodzi od roku 1938